Mensen die een bevel krijgen om het land te verlaten, worden aangezet snel in te tekenen voor een zogenaamde ‘vrijwillige terugkeer’. Doen ze dat niet dan dreigt de gedwongen terugkeer. Het federale regeerakkoord voorzag in een grondige evaluatie van het Belgisch terugkeerbeleid. Er was zelfs sprake van een grotere betrokkenheid van de niet-gouvernementele organisaties om mensen te begeleiden in vrijwillige terugkeertrajecten. Dat deel uit het regeerakkoord is nog niet gerealiseerd. ORBIT stelde zich eerder al vragen bij de huidige aanpak van de vrijwillige terugkeer. ‘De Migratiecoalitie’ – waar ORBIT deel van uitmaakt – deed het voorstel tot oprichting van regionale onafhankelijke migratie- en oriëntatiecentra, waarin ook de regionale besturen hun verantwoordelijkheid zouden nemen. In ruimer perspectief pleit ORBIT voor een win-win in het dossier van de sans-papiers.
In deze bijdrage concentreren we ons op de mogelijkheden van een lokaal bestuur om op een menswaardige en resultaatgerichte manier om te gaan met mensen zonder wettig verblijf.
In oktober 2017 organiseerde ORBIT vanuit Vlaanderen een studiereis naar Groningen, waar de stichting INLIA, samen met gemeenten, inzet op die alternatieve aanpak voor detentie of wegkijken. De contacten en gesprekken van die studiereis vormen de basis voor deze nieuwe inspiratienota.
Deze inspiratienota kadert in onze campagne ‘Kies voor een gemeente met ambitie. Start een lokale migratiecoalitie!’. In één van onze 10 aanbevelingen vragen we toekomstige gemeentebesturen een alternatieve aanpak uit te werken, zodat mensen zonder papieren op een veilige en rustige manier kunnen werken aan een toekomstproject.
Lees hier de inspiratienota: Mensen zonder wettig verblijf: een alternatief voor detentie is mogelijk in samenwerking met steden en gemeenten.
