Johan Vrints schrijft regelmatig een ervaringsbericht over zijn verblijf in Bethlehem. Er zijn nu vijf berichten van 11/10 – 18/10 – 27/10, 9/11 en 23/11. Het recentste bericht staat telkens bovenaan.
Een les islam en een les christendom.
De voorbije dagen kwam het winterweer aanwaaien in Bethlehem. De kou dient zich aan vanuit de hoge heuveltoppen rond de stad. Het signaal om de kerstversiering uit de kasten van de inwoners en de hangars van de stadsdiensten te halen. Want de kerstboom is hier een vaste waarde, ook in het straatbeeld.
Sinds ik hier ben volg ik aan de universiteit de vakken van het departement geschiedenis. Geschiedenis is mijn eigen universitaire vooropleiding. Maar het is uitermate boeiend om van de gelegenheid gebruik te maken het leerproces te proeven van de studenten, die in het kader van dit vak leren discussiëren over de geschiedenis van de regio en de vele historische processen in de vorige eeuwen die hun huidige levensrealiteit bepalen. De professoren geven een gezonde kritische kijk mee en geven aanleiding tot debat over de historische gebeurtenissen en hun betekenis en impact voor vandaag.
Aan de universiteit van Bethlehem wordt ook ‘educatief’ geëxperimenteerd met de religieuze pluraliteit op de campus. Daarvoor heeft de universiteit een professor islamitische theologie en een professor christelijke theologie aangetrokken. Zij geven afwisselend les aan kleine gemixte groepjes studenten over de twee religieuze tradities. Dit ‘dubbelvak’ is verplicht. Alle studenten moeten het gevolgd hebben tegen het einde van hun opleiding. Op die manier leren de jonge Palestijnen op de campus allemaal meer over de religieuze traditie van ‘de ander’.
Dit vak wordt heel positief geëvalueerd. Vooral door de jonge moslims die tot hun universitaire studies startten, vaak heel weinig leerden over de christelijke traditie van hun medestudenten. Hierin zit ook de kracht van de open katholieke identiteit van de universiteit. Ze gaat met een open vizier om met de religieuze pluraliteit en realiteit van de eigen campus.
Dit overkoepelende vak wordt naast het gewone vakkenpakket aangeboden in het kleine departement christelijke theologie. Daar volgen jonge christelijke Palestijnen die dit verkiezen een verdiepende opleiding van 3 à 4 jaar over de eigen christelijke traditie(s), maar ook over islam en het jodendom. Nu dit semester loopt op zijn einde loopt gingen deze studenten de voorbije week op verschillende veldbezoeken in joodse instituten (synagoges…) en ook op christelijke archeologische sites. Binnenkort kunnen ze ‘bewijzen’ wat ze hebben opgestoken tijdens de nakende kerstexamens.
Dat zal ik niet meer meemaken.
Volgende week 1 december sta ik weer op Belgische bodem en herneem ik mijn werkzaamheden van ORBIT in België. Dan volgt nog een ruimere terugblik op deze twee maanden buitenlandse werkervaring.
En…dan ga ik met deze ervaring ook aan de slag in de interlevensbeschouwelijke samenwerking in Vlaanderen en Brussel.
Tot gauw!
Eén van mijn regelmatige activiteiten hier in de Bethlehem University is doceren. Het vak dat ik geef is een extra in het curriculum. Het is een lespakket waarbij vooral maatschappelijke thema’s, relaties overheid-religieuze gemeenschappen, ethische vraagstukken… aan bod komen. De studenten belichten deze thema’s vanuit hun eigen levensoptiek en zoeken naar patronen in de situatie in Bethlehem en de bredere omgeving. Dat leidt tot interessante discussies. Binnenkort ronden we de lessenreeks af met een ‘veldbezoek’ om de ethische en maatschappelijke vraagstukken af te toetsen aan voorvallen uit het dagelijks leven.
De meeste studenten in mijn aula zijn jong. Sommigen onder hen zijn duidelijk ambitieus. Ze willen met hun toekomstig diploma een lokale job vast krijgen. Daardoor kunnen ze in hun stad en in de buurt van hun familie blijven wonen. Sommige dromen er echter van verder te studeren. Dat kan niet hier en daarom moeten ze onmiddellijk internationaal denken. De universiteit helpt soms mee om die internationale studiedromen van jonge Palestijnen waar te maken. Ze zoekt mee naar fondsen voor studiebeurzen voor universiteiten in de Verenigde Staten waar de broeders, die de managers zijn van deze universiteit, goede contacten hebben.
Mijn tweede opdracht is een animatieproject. Ik bevraag de studenten over hun vriendschapsbanden. Over de grenzen ervan en het religieuze verschil in de band die ze als studenten hebben gesmeed. Ik interview daarvoor studenten of personeel. Heel dikwijls is het leventje op de universiteitscampus immers ook de plaats waar deze vriendschappen ontstaan en kunnen bloeien. Alhoewel de omgeving van Bethlehem University religieus divers is, zijn de vriendschappen, tussen moslims en christenen, niet altijd voor de hand liggend. Zowel personen als families en gemeenschappen denken dikwijls nog heel communautair. Omwille van historische redenen is er ook negatieve beeldvorming over personen van ‘de andere gemeenschap’. Niet enkel trouwens over en in de relatie tussen moslims en christenen. Er is ook negatieve beeldvorming tussen de verschillende christelijke gemeenschappen in Bethlehem, zoals katholieken, orthodoxen, protestanten… . De nieuwe vriendschappen doorbreken overduidelijk deze vooroordelen. Zo ook in vriendschappen tussen personen van dorpjes van ver buiten Bethlehem waarbij de gehele bevolking dikwijls moslim is enerzijds en stadsbewoners van Bethlehem anderzijds. In de interviews die ik met de studenten en het personeel voer, peil ik naar het ontstaan van hun gedeelde vriendschap, wat deze vriendschap nu voor hen betekent en kan blijven betekenen voor de geïnterviewden en hun omgeving.
De interviews worden gefilmd en samengebracht in een reportage. In een volgende fase gaat die reportage ook getoond worden op campussen in de Verenigde Staten om studenten daar te sensibiliseren over de mogelijkheden van de interreligieuze dialoog. Dit project is ook drager van een veelbelovende boodschap voor België. Ik hoop straks de beelden ‘in mijn valies te steken’ bij mijn terugkeer naar België.
Tot gauw, Johan.
Wil je meer lezen over de Bethelehem University? Dat kan hier.
Bethlehem, 27 oktober 2018
Dialoogschool be-oefenen in het buitenland.
In het kader van deze buitenlandse werkervaring, kom ik hier mijn ORBIT-interreligieuze vaardigheden toetsen aan de interreligieuze realiteit van de campus zelf.
Bethlehem is een buurstad van Jeruzalem. Soms lijken beiden volledig in elkaar over te vloeien. Ze zijn geografisch, economisch en ook demografisch sterk met elkaar verbonden. Alleen politiek is het een wereld van verschil. Daar zitten die grote muur en de vele checkpoints voor iets tussen.
Toch komen vele Palestijnse burgers en studenten van Jeruzalem naar de unief in Bethlehem. Dat gaat over zo’n 48% van alle studenten. Richting Jeruzalem zijn het vooral veel werknemers die vanuit Bethlehem vertrekken. Maar ook bewoners en toeristen die de heilige plaatsen in Jeruzalem bezoeken of gaan bidden in kerken of moskeeën. Dat over en weer gaan van studenten, docenten, werknemers, toeristen, gelovige burgers creëert een verbondenheid en maakt de band tussen deze twee steden toch wel erg apart.
De jonge mensen op de unief en er buiten stellen zich vele vragen over de complexe – politieke – realiteit waarin ze opgroeien en keuzes maken voor het leven. Het leidt soms tot existentiële twijfels die ze ook onder woorden brengen. De menselijke manier van omgang op de unief, de omkadering (psychologisch, financieel, voor personen met een beperking…) en vele vragen naar engagement van studenten in de ‘community service’ helpen hen echter verder op weg in hun groei.
De unief geniet ook van een positieve aandacht van internationale bezoekers. Zij komen langs en ontmoeten de ‘student ambassadors’ of blijven eten in het restaurant gemanaged door het departement ‘hotel management’. Die extra passage van buitenlanders zorgt ervoor dat levende studentengemeenschap nog extra geanimeerd wordt. En dat allemaal in een klein, groen paradijsje. Johan Vrints, Bethlehem, 18 oktober 2017.
Terug in Bethlehem voor mijn buitenlandse werkervaring. Een opdracht vanuit ORBIT om te leren van andere organisaties. Een keuze om vanuit andere horizonten ons dagelijks bewegingswerk in België te inspireren en misschien zelfs uit te dagen door beproefde praktijken die anderen al toepassen en hanteren.
Ik ben tijdelijk en vrijwillig medewerker op de katholieke universiteit van Bethlehem. Een oude universiteit die gemanaged wordt door een heel team (zeg maar gemeenschap) van de Broeders van de Christelijke Scholen. Ik sluit aan in de oktobermaand en dus midden in najaarssemester. Het universiteitssemester begint elk jaar tien dagen vroeger om er voor te zorgen dat er geen juni-examens in de Ramadan van juni 2018 zouden vallen.
In dit en vele andere maatregelen toont deze universiteit haar grote openheid voor haar diverse studentenpubliek en het personeel. Bethlehem is immers geen stad meer met een christelijke meerderheid.
Bethlehem is een stad die naast deze demografische processen fel geconfronteerd wordt met een reeks dilemma’s. De stad is deel van Palestina dat nog niet soeverein is, maar op hetzelfde moment toch al Palestijns bestuurd wordt. Bethlehem is een stad achter een muur. Het is een stad die sterk afhankelijk is van de eeuwige verkoopsmodus rond dat 2000-jaar oude Kerstverhaal, maar ook een stad van mensen hier en nu die daar niet noodzakelijk veel mee te maken hebben. Een stad ook van vele toeristen, sommigen echte pelgrims, die hier overnachten en dus een economische stimulus geven aan de lokale stadseconomie. Maar tegelijk is Bethlehem een klein gebied zonder echt grote investeringsmogelijkheden.
Dit reflecteert zich ook binnen de muren van de unief. De universiteit probeert in deze context een opleidingsaanbod te creëren dat aan deze lokale maatschappelijke, economische en sociale noden tegemoet komt. Zo studeren er boekhouders, economen, hotelmanagers, medische verzorgers, leerkrachten… af. Dat alles vanuit een heel mensnabije benadering van de studenten, het personeel en hun leefomgeving.
Een echte katholieke dialooguniversiteit? Daar kom ik op terug in één van mijn volgende berichten.
Johan Vrints, Bethlehem, 11 oktober 2017